एलियट वेभ थ्योरीः नेपाली शेयर बजारको मूल्य चालको गाइड

नेपाली शेयर न्यूज । एलियट वेभ थ्योरी अमेरिकी वित्तीय विश्लेषक राल्फ नेल्सन एलियटले १९३० को दशकमा विकास गरेका हुन् । यो थ्योरी अनुसार शेयर बजारमा मूल्यको चाल पूर्ण रूपमा अनियमित देखिएपनि यसको भित्री संरचना निश्चित लहर ढाँचामा हुन्छ ।

एलियटले देखाए अनुसार बजारमा मूल्यको उकालो ओरालो क्रमसँगै पाँच लहरमा वृद्धि वा गिरावट हुन्छ र त्यसपछि तीन सुधारात्मक लहरले बजारलाई स्थिर पार्छ । यस थ्योरीले लगानीकर्तालाई बजारको भावनात्मक अवस्था बुझ्न, मूल्यको दिशा अनुमान गर्न र दीर्घकालीन रणनीति बनाउँन सहयोग पु¥याउँछ ।

नेपाली शेयर बजारमा पनि एलियट वेभ थ्योरी लागू गर्न सकिन्छ । बजारमा सामान्यतया बुल र बियर मार्केटको अवस्था देखा पर्छ । बुल मार्केटमा मूल्यहरू लगातार बढ्ने प्रवृत्ति हुन्छ । यस अवस्थामा बजारले पाँच लहरको संरचना बनाउँछ । पहिलो लहरमा मूल्य हल्का वृद्धि हुन्छ र प्रारम्भिक लगानीकर्ताहरूले शेयर किन्छन् ।

दोस्रो लहरमा मूल्य केही घट्छ, तर यो गिरावट पहिलो लहरको शुरुवाती मूल्यभन्दा तल जान पाउँदैन । तेस्रो लहर प्रायः सबैभन्दा लामो र शक्तिशाली हुन्छ, जब बजारमा धेरै लगानीकर्ताहरू आकर्षित हुन्छन् र मूल्य तीव्र रूपमा बढ्छ । चौथो लहरमा बजार केही सुधार गर्छ, मूल्य घट्छ तर तेस्रो लहरको शिखरभन्दा तल जान पाउँदैन । पाँचौं लहरमा अन्तिम उकालो देखिन्छ, जब बजार चरममा पुग्छ र धेरै लगानीकर्ताहरू उत्साहित हुन्छन् ।

यसपछि सुधारात्मक तीन लहर ए,बी, सी आउँछ, जसले बजारलाई स्थिरता दिन्छ र लगानीकर्तालाई नयाँ अवसरको लागि तयारी गराउँछ । नेपाली बजारमा सुधारात्मक चरण प्रायः राजनीतिक अस्थिरता, नीतिगत परिवर्तन वा आर्थिक समाचारले प्रेरित गर्छ । बियर मार्केटमा भने मूल्य लगातार घट्ने प्रवृत्ति देखिन्छ । यसमा पनि पाँच लहरको ढाँचा देखिन्छ, तर गिरावटको ट्रेन्ड हुन्छ ।

नेपाली शेयर बजार धेरै लगानीकर्ताहरूले भरिएको छ र मूल्य उतार–चढावमा तीव्रता देखिन्छ । यस कारणले एलियट वेभ थ्योरीले लगानीकर्तालाई बजारको भावनात्मक अवस्था बुझ्न मद्दत गर्छ । यसले भविष्यको मूल्यको दिशा अनुमान गर्न, सही समयमा शेयर किन्ने वा बेच्ने निर्णय गर्न, र जोखिम कम गर्न सहयोग पुर्‍याउँछ। नेपाली बजारमा ठूला बैंक, हाइड्रो परियोजना, निर्माण कम्पनी र अन्य प्रमुख उद्योगको सकारात्मक समाचारले बुल मार्केटको पाँच लहरको संरचना उत्प्रेरित गर्छ भने राजनीतिक अस्थिरता, नीति परिवर्तन वा विदेशी लगानी घट्दा बियर मार्केटको पाँच लहरको संरचना देखा पर्छ ।

तर, नेपाली बजारमा एलियट वेभ थ्योरीको प्रयोग गर्दा केही चुनौतीहरू पनि छन् । बजार सधैं सरल र सुसंगठित हुँदैन । राजनीतिक अस्थिरता, नीति परिवर्तन, विदेशी लगानीको अभाव र समाचारको प्रभावले अचानक मूल्य उतार–चढाव ल्याउँछ । त्यसैले, केवल वेभ थ्योरीमा भरोसा गर्नु पर्याप्त हुँदैन । यसलाई अन्य प्राविधिक विश्लेषण र मौलिक विश्लेषणसँग संयोजन गर्नुपर्छ । लामो समयका लागि बजारको अध्ययन गर्दा नेपाली शेयर बजारमा पनि लहर संरचनाहरू स्पष्ट देखिन्छ। यसले लगानीकर्तालाई बजारको मूड र भावनात्मक अवस्था बुझ्न मद्दत पुर्‍याउँछ ।

अन्ततः, एलियट वेभ थ्योरी नेपाली शेयर बजारमा मूल्य चालको गहिरो विश्लेषण गर्ने महत्वपूर्ण उपकरण हो। यसले केवल मूल्यको अनुमान मात्र होइन, बजारको मानसिकता र भावनात्मक प्रवृत्तिहरू बुझ्न पनि सहयोग पुर्‍याउँछ। यदि लगानीकर्ताले यसलाई अन्य प्राविधिक विश्लेषणसँग संयोजन गरी प्रयोग गरे, उनीहरूले दीर्घकालीन लाभ लिन सक्छन् र जोखिम कम गर्न सक्छन्। यसैले नेपाली लगानीकर्ताहरूले एलियट वेभ थ्योरीको सही प्रयोग गरी बजार अध्ययन गर्दा दीर्घकालीन लाभ र स्थिर रणनीति बनाउन सक्छन्।